185. นามฺหิ

ปุมสฺสา โหติ นามฺหิฯ ปุมานาฯ ‘‘ลกฺขณิกปฏิปโทตฺเตสุ ปฏิปโทตฺตสฺเสว คหณํ, น ลกฺขณิกสฺสา’’ติ ญายา ปฏิปโทตฺตนาวิภตฺติ เอว คยฺหติ, น นาสฺมาสฺส, กตลกฺขณิกตฺตาฯ ปฏิปทนฺติ จ ‘‘นามฺหี’’ติ นาวิภตฺติยา ปฏิปทภูโต อนุกรณสทฺโทฯ น ลกฺขณิโก นาฯ ‘‘ปุม+กมฺม+ถาม+ทฺธานํ วา ส+สฺมาสุ เจ’’ติ วา อุตฺเต ปุมุนา ปุเมนฯ ปุมุโน ปุมุสฺส ปุมสฺสฯ ปุมุนา ปุมาฯ

184. ปุมาติ

สฺมิโน เน วา โหติฯ ปุมาเน ปุเม ปุมมฺหิ ปุมสฺมิํฯ

186. สุมฺหา จ

ปุมสฺส สุมฺหิ ปุมาทีนํ ยํ นิจฺจํ วุตฺตํ, ตํ วา โหตีติ อานง วา โหติ อา จฯ ปุมาเนสุ ปุมาสุ ปุเมสุฯ วตฺตหา, วตฺตหาโน วตฺตหา อิจฺจาทิ ยุวสทฺทสมํฯ

189. วตฺตหา ส+นํนํ โน+นานํ

วตฺตหา สนํนํ โนนานํ นิจฺจํ โหนฺติ ยถากฺกมํฯ วตฺตหาโน วตฺตหานานํฯ

อการนฺตํฯ

สา สิ,

64. เอกวจน+โยสฺว+โฆนํ

โฆ จ โอ จ โฆ, น โฆ อโฆฯ ‘‘อโฆนํ’’ติ ฆปฺปฏิเสเธ อกเต สฺส+มาทีสุ ปเรสุ ฆสฺส วิกปฺเปน รสฺโส, เอกวจนาทีสุ โยสุ จ ปเรสุ ฆสฺส นิจฺเจน รสฺโสติ วิรุทฺธตฺถคหณนิวตฺตนตฺโถ ฆปฏิเสโธฯ โอคฺคหณ+มุตฺตรตฺถํฯ เอกวจเน โยสุ จ ฆ+โอการนฺตวชฺชิตานํ นามานํ รสฺโส โหติ ติลิงฺเคติ รสฺเส สมฺปตฺเต –

66. สิสฺมิํ นา+นปุํสกสฺสติ

อนปุํสกสฺส รสฺโส น โหตีติ สิมฺหิ ตุ น รสฺโสฯ สาฯ ‘‘ปชฺชุนฺโนว ลกฺขณปวุตฺติ ชเลปิ วสฺสติ, ถเลปิ วสฺสตี’’ติ ญายา ยุวาทิตฺตา สิสฺส อาฯ โยสุ รสฺเส ‘‘โยนํ โน+เน วา’’ติ โยสฺส โนฯ ‘‘โน นาเนสฺวา’’ติ อา, สาโนฯ โนตฺตาภาวปกฺเข ‘‘โยน+มาโน’’ติ วาธิการสฺส ววตฺถิตวิภาสตฺตา นิจฺจ+มาโน, ตสฺมา โน+เนอภาวปกฺเข สา, เสติ รูปปสงฺโค น โหติฯ สาโนฯ ตถา เนตฺตาภาวปกฺเขฯ

188. สาสฺสํ+เส จา+นง

สาสทฺทสฺส อานง โหติ อํ+เส เค จ นิจฺจํฯ โภ สาน สานา, สาโนฯ สานํ, สาเน สาโนฯ สานา, สาเนหิ สาเนภิฯ สานสฺส, สานํฯ สานา, สาเนหิ สาเนภิฯ สาเน, สาเนสุฯ

สุวา ยุวาวฯ ‘‘เอกวจนโยสฺว+โฆนํ’’ติ รสฺสตฺตํ วิเสโสฯ เค ตุ –

130. เค วา

อโฆนํ เค วา รสฺโส โหติ ติลิงฺเคฯ โภ สุว สุวาฯ

อาการนฺตํฯ